Sport verbindt en verbroedert. Het zorgt voor meer begrip en respect voor elkaar, en daarmee voor een beter evenwicht in de samenleving, wat we juist nu goed kunnen gebruiken. Deelnemen aan sport betekent vaak ook deelnemen aan de maatschappij. Hoe meer mensen deelnemen, hoe gezonder Nederland wordt.
- Het sluit aan bij het streven van NOC*NSF om de komende jaren 10% meer mensen aan het sporten te krijgen;
- Een plek in de maatschappij Sport bepaalt mede wie we zijn, wat we doen, waar en wanneer;
- En vooral ook, met wie we dat doen;
De mogelijkheden om mensen te ontmoeten met sport wordt ook wel de verbindingshypothese genoemd. Sportverenigingen spelen daarbij een cruciale rol en zijn een ontmoetingsplek voor allerlei mensen. Het geeft mensen een plek in de maatschappij. Tegelijkertijd wordt er sociaal kapitaal opgebouwd.
Ofwel, mensen breiden hun netwerk uit waarmee ze ook buiten de sport doelen kunnen bereiken. Sportverenigingen bieden volop mogelijkheden voor vrijwilligers. Vier van de tien mensen die lid zijn van een vereniging zijn actief als vrijwilliger.
Ze halen er voldoening en eigenwaarde uit, denk aan De Kantineheld, en vergroten hun vrienden- en kennissenkring ermee. Dat vrijwilligerswerk beperkt zich niet alleen tot het verenigingsleven. Vaak blijkt dat mensen die actief zijn voor sportverenigingen ook daarnaast actief zijn als vrijwilliger buiten de sport.
Ze zijn een bindende kracht in onze samenleving. Bekend maakt bemind Onderzoek toont aan dat leden van sportverenigingen in het algemeen tevreden zijn met hun leven, ze hebben meer sociale ontmoetingen en vertrouwen anderen eerder dan niet-leden.
Ze denken vaak ook positiever over migranten. Door het onderlinge contact is er meer wederzijds begrip voor elkaar, wat de sociale cohesie in de hand werkt. Dat zien we ook op een andere manier terug. Autochtone Nederlanders die ooit lid zijn geweest van een sportvereniging, hebben vaker een allochtone kennis.
Leeuwenhose en luidsprekerhoed De bindende kracht van sport komt ook tijdens belangrijke sportevenementen naar voren, als we gekleed in leeuwenhose of met luidsprekerhoed op onze helden aanmoedigen. Maatschappelijke barrières en verschillen doen er dan niet toe.
Het intensief volgen van sport in de media is eveneens een uitdrukking van gemeenschappelijkheid en de wens tot identificatie. De Olympische Spelen van Londen 2012 zijn daar een goed voorbeeld van. Met 400 miljoen websitebezoeken en 150 miljoen tweets worden de Spelen van Londen ook wel getypeerd als de eerste echte social games.
Waarom is sport en bewegen goed voor de maatschappij?
Individuele en maatschappelijke waarden van sport – Gemeenten willen graag bijdragen aan het welbevinden en geluk van hun inwoners. Ze willen hun inwoners een prettiger en beter leven geven. Dit kan door middel van sport, want voor een grote groep Nederlanders is sport en bewegen vooral gewoon leuk.
Het geeft plezier en ontspanning en dat is te zien als een individueel goed dat voorziet in de fundamentele welzijnsbehoefte. Anderzijds is sport te omschrijven als een maatschappelijk goed. Het draagt bijvoorbeeld bij aan onze gezondheid.
Ook stimuleert het deelname aan de samenleving en creëert het onderlinge verbondenheid.
Wat is de maatschappelijke waarde van sport?
Sport en bewegen leveren geld op – Wat deze effecten opleveren in euro’s is te zien in onderstaande figuren. Ook is er een infographic met de belangrijkste uitkomsten op één A4’tje. De maatschappelijke waarde van sporten en bewegen loopt in totaal op tot ongeveer € 35.
- 000 – € 75;
- 000 voor jongeren tot 25 jaar en mensen tussen 25 en 55 jaar, en ongeveer € 12;
- 500 – € 25;
- 000 voor 55-plussers;
- Dit betreft vooral opbrengsten voor arbeid en gezondheid;
- In de studie van 2021 is de 55-plusser toegevoegd;
Bij die doelgroep is de waarde lager, omdat ouderen minder jaren ‘over’ hebben om de positieve waarde te verzilveren. Ook werkt een deel van deze doelgroep niet meer en zullen zij dus minder waarde hebben op het gebied van arbeid (figuur 3). De figuren tonen dat het totaal van de effecten van sporten en bewegen een positieve maatschappelijke waarde heeft.
De sociale waarde van sport is nog zeer beperkt in geld uit te drukken. Hierbij is het belangrijk op te merken dat nog geen rekening is gehouden met de gemaakte kosten om mensen in beweging te krijgen. De Social Return on Investment (SROI) van sport en bewegen weegt de kosten en opbrengsten wel tegen elkaar af.
Dat is gedaan op basis van het onderzoek van Ecorys uit 2017. De vernieuwde waarde is hierin nog niet verwerkt. Figuur 2. Sociaaleconomische waarde van sporten en bewegen (contante waarde, 5- tot 24-jarigen). In de diagrammen is ‘PM’ (Pro Memorie) zichtbaar gemaakt voor waarden waarvoor voldoende bewijslast is gevonden, maar waarvoor nog geen kwantitatieve onderbouwing mogelijk is. 
Figuur 2. Sociaaleconomische waarde van sporten en bewegen (contante waarde, 5- tot 24-jarigen). In de diagrammen is ‘PM’ (pro memorie) zichtbaar gemaakt voor waarden waarvoor voldoende bewijslast is gevonden, maar waarvoor nog geen kwantitatieve onderbouwing mogelijk is. 
Figuur 3. Sociaaleconomische waarde van sporten en bewegen (contante waarde, 25- tot 54-jarigen) 
Figuur 4. Sociaaleconomische waarde van sporten en bewegen (contante waarde, 55-plus).
Wat is het belang van sporten en bewegen?
We zitten teveel en bewegen te weinig. Daarom wil NOC*NSF het aantal sportende mensen de komende jaren met 10 procent verhogen. Sport is goed voor de gezondheid. Tegelijkertijd draagt sport bij aan een fitte en vitale samenleving, waardoor de gezondheidszorg minder belast wordt.
Zeker met het oog op toenemende vergrijzing in Nederland is dat een niet onbelangrijk gegeven. Goed voor het lichaam Sport en bewegen dragen bij aan de gezondheid van mensen. Dat blijkt uit tal van onderzoeken.
Sport zorgt voor een betere conditie, meer spierkracht, een gezonde levensstijl, een goede nachtrust en een minder hoge medische consumptie. Sporten verkleint namelijk het risico op een groot aantal aandoeningen als hart- en vaatziekten, obesitas, osteoporose, beroertes.
Personen die regelmatig bewegen hebben bovendien een lager risico van 30 procent om vroegtijdig te overlijden. Sporten kan ook de gezondheidstoestand verbeteren van mensen met een chronische aandoening. Onvoldoende lichaamsbeweging daarentegen, vergroot de kans op een vroegtijdige dood.
In Nederland gaat dat om ongeveer 8. 000 sterfgevallen per jaar, dat is 6 procent van het totaal aantal sterfgevallen. Goed voor de geest Sport zorgt niet alleen voor lichamelijke fitheid maar ook voor mentale fitheid. Sporters zullen het daarmee eens zijn.
- Simpelweg omdat je je na afloop van het sporten altijd lekkerder voelt dan daarvoor;
- Voldoende fysieke activiteit gaat depressies tegen, vertraagt de ontwikkeling van dementie en vermindert het aantal psychische klachten;
Tegelijkertijd kan sporten leiden tot meer eigenwaarde, zelfvertrouwen en (sociale) vaardigheden. Voor jongeren geldt dat bewegen een positieve invloed heeft op hun cognitieve ontwikkeling. Ook ouderen doen hun voordeel met lichaamsbeweging. Het vermindert de behoefte aan zorg.
- Dat heeft twee grote voordelen;
- Enerzijds kunnen de gezondheidskosten worden gereduceerd;
- Aan de andere kant stimuleert het de mentale gezondheid, omdat ze minder snel hun autonomie verliezen;
- De beweegnorm Op de vraag hoeveel iemand moet bewegen om de positieve effecten van sport te ervaren, is nog geen eenduidig antwoord;
De beweegnorm, een maatschappelijk breed gedragen norm voor gezond beweeggedrag, lijkt desalniettemin een goed uitgangspunt te zijn. Volgens die norm dienen jongeren dagelijks een uur actief te zijn, waarvan minimaal drie keer per week twintig minuten intensief.
Volwassenen dienen vijf dagen per week een halfuur actief te zijn, waarvan minimaal drie keer twintig minuten intensief. Verontrustend is dat de Nederlander steeds meer uren per dag zit. En dat langdurig zitten is vaak ongezonder dan wordt gedacht.
Bewegen is gezond
Jongeren van 12-17 jaar zitten op een niet-schooldag zelfs een uur langer dan 65-plussers. Dus computer uit, gympen aan! We winnen veel met sport!.
Waarom zorgt sport voor sociale verbondenheid?
Effectief middel om meedoen in de samenleving te versterken – Plezier draagt bij aan sociale cohesie. Sport en bewegen hebben aantal elementen die het ‘meedoen in de samenleving kan versterken’:
- Sociale aspecten: ontmoeting en netwerken. Laagdrempelig in contact te komen met elkaar.
- Vrijwillige inzet (voor en door elkaar) ook niet sporters (onderhoudsploeg en barvrijwilligers),
- Signaleringsfunctie binnen de sport (van kwetsbaarheid of afwijkend gedrag). Je leert elkaar kennen, begrijpen, durft te vragen en te corrigeren.
Waarom is bewegen belangrijk voor de sociale en emotionele ontwikkeling van leerlingen?
Sociaal gedrag, zelfbeeld en zelfvertrouwen – Vaak wordt verondersteld dat fysieke activiteit van invloed is op het sociaal gedrag van leerlingen. Sport helpt leerlingen bij de socialisatie, het leren van vaardigheden, het vinden van vrienden en bij het communiceren, blijkt uit enkele onderzoeken.
- Fysieke educatie vergroot de emotionele en sociale vaardigheden van leerlingen;
- Hoewel sport een positieve uitwerking kan hebben op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen, is dit niet altijd het geval;
Het is afhankelijk van het klimaat waarin sportieve activiteiten plaatsvinden. Voorwaarde zijn positieve interacties tussen de kinderen. Iets vergelijkbaars geldt voor het effect op zelfvertrouwen van kinderen. Sport en bewegen zijn gunstig voor het zelfvertrouwen als ze gepaard gaan met positieve ervaringen, plezier en betrokkenheid.
In Nederlands onderzoek zijn geen overtuigende bewijzen gevonden voor het effect van georganiseerde sportbeoefening op de sociaal-emotionele ontwikkeling. De positieve invloed hangt af van de kwaliteit van het verband waarbinnen de sport wordt beoefend.
Naast positieve effecten, zoals meer sociale interacties, worden bij sommige kinderen ook negatieve effecten aangetroffen, bijvoorbeeld een lager zelfbeeld en gevoel van eigenwaarde.
Wat is het nut van bewegen in het algemeen?
5 redenen waarom bewegen gezond is –
- Voldoende bewegen kan de kans op hart- en vaatziekten 20 tot 30% verlagen.
- De bloeddruk verlaagt, waardoor de kans op bijvoorbeeld een hartinfarct of beroerte kleiner is.
- Mensen die voldoende bewegen leven langer
- Bewegen zorgt ervoor dat stress vermindert
- Je wordt energieker
Waarom is bewegen belangrijk voor de sociale en emotionele ontwikkeling van leerlingen?
Sociaal gedrag, zelfbeeld en zelfvertrouwen – Vaak wordt verondersteld dat fysieke activiteit van invloed is op het sociaal gedrag van leerlingen. Sport helpt leerlingen bij de socialisatie, het leren van vaardigheden, het vinden van vrienden en bij het communiceren, blijkt uit enkele onderzoeken.
- Fysieke educatie vergroot de emotionele en sociale vaardigheden van leerlingen;
- Hoewel sport een positieve uitwerking kan hebben op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen, is dit niet altijd het geval;
Het is afhankelijk van het klimaat waarin sportieve activiteiten plaatsvinden. Voorwaarde zijn positieve interacties tussen de kinderen. Iets vergelijkbaars geldt voor het effect op zelfvertrouwen van kinderen. Sport en bewegen zijn gunstig voor het zelfvertrouwen als ze gepaard gaan met positieve ervaringen, plezier en betrokkenheid.
In Nederlands onderzoek zijn geen overtuigende bewijzen gevonden voor het effect van georganiseerde sportbeoefening op de sociaal-emotionele ontwikkeling. De positieve invloed hangt af van de kwaliteit van het verband waarbinnen de sport wordt beoefend.
Naast positieve effecten, zoals meer sociale interacties, worden bij sommige kinderen ook negatieve effecten aangetroffen, bijvoorbeeld een lager zelfbeeld en gevoel van eigenwaarde.